Эмчиниң сүмези

Губернатор «Кадыкшылга маршруду» төлевилелин боттандырар ажылдың түңнелдеринде уруглар аразында йод чедишпес чорук хөй дээрзин бижип турар. Йод чедишпези кандыг салдарлыг болурул?

Айтырыгга харыыны Улуг-Хемниң кожууннар аразының эмнелге төвүнүң улуг эмчизи Лариса Куулар берген:  

- Тыва Республика долгандыр хүрээлелинде йод чедишпес девискээрлерге хамааржыр, ынчангаш организминде йод чедишпес чоруктар хөй болуп турар.

Йод организмге чугула херек чүүлдерге хамааржыр болгаш өзүп олурар уругларның болгаш улуг-даа улустуң угаан сайзыралын суларадып, херээжен улустуң ажы-төл чок болурунга чедирип болур. Ол ышкаш йод чедишпези нерв, хан-дамыр болгаш чүрек, сөөк аарыгларынга чедирип болур. Иштиг кижиге йод чедишпес таварылгада уругнуң хуусаа беттинде дүже бээринге, азы иезиниң иштинге сайзыравайн баарынга, азы дурту кыска, дүлей, хыйыр болгаш угааны четпес болуп төрүттүнери дээн ышкаш айыылдыг салдарларны чедирип болур.

Долгандыр хүрээлелде йод чедишпези кижиниң организми агаардан, чип турар чеминден бо элементини шиңгээдип алырынга шаптараазынны тургузуп турар. Алды харга чедир назылыг уругларга бир суткада 90 мкг, алдыдан 12 хар чедир уругларга 120 мкг, 12 хардан өрү болгаш улуг улуска 150 мкг, иштиг болгаш уруг эмзирип турар херээжен улуска 200 мкг чедир йод херек болур.   Тываның чурттакчы бүрүзү йодту четчир кылдыр шиңгээдип ап, аар салдарларлыг аарыгны болдурбас дизе йодту чип турар чеминге немей хүннүң чиир ужурлуг.  Йодту шиңгээдип алыр дизе ону аптекадан садып ажыглаарындан аңгыда чем кылып чиирде йодтуг дусту ажыглап турар болза эки.